Wychowania do życia w rodzinie - informacja dla rodziców (szkoła podstawowa)

1. Cele i ogólne wymagania wychowania do życia w rodzinie

Zgodnie z założeniami zajęcia WDŻWR mają wspierać rodziców w wychowywaniu dzieci głównie w tych obszarach, o których w wielu domach nie mówi się wiele, albo nie rozmawia się wcale. Dlatego też poruszane na zajęciach tematy mają wspierać rodziców w ich roli wychowawczej, pomagać dzieciom we właściwym przeżywaniu okresu dojrzewania i zrozumieniu emocji, przedstawiać normy społeczne, pomagać znajdować odpowiedzi na podstawowe pytania egzystencjalne, wspierać w kształtowaniu hierarchii wartości, ale też – jak czytamy w podstawie programowej tego przedmiotu – wzmacniać proces identyfikacji z własną płcią

        2.    Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka. Wnoszenie pozytywnego wkładu w życie swojej rodziny.

II. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie postawy szacunku wobec siebie.

III. Pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania. Pokonywanie trudności okresu dorastania.

IV. Kształcenie umiejętności przyjęcia integralnej wizji osoby. Wybór i urzeczywistnianie wartości służących osobowemu rozwojowi. Kierowanie własnym rozwojem, podejmowanie wysiłku samowychowawczego zgodnie z uznawanymi normami i wartościami. Poznawanie, analizowanie i wyrażanie uczuć. Rozwiązywanie problemów.

V. Pozyskanie wiedzy na temat organizmu ludzkiego i zachodzących w nim zmian rozwojowych w okresie prenatalnym i postnatalnym oraz akceptacja własnej płciowości. Przyjęcie integralnej wizji ludzkiej seksualności. Umiejętność obrony własnej intymności i nietykalności seksualnej oraz szacunek dla ciała innej osoby.

VI. Uświadomienie i uzasadnienie potrzeby przygotowania do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny. Zorientowanie w zakresie i komponentach składowych postawy odpowiedzialnego rodzicielstwa.

VII. Korzystanie ze środków przekazu, w tym z Internetu, w sposób selektywny, umożliwiający obronę przed ich destrukcyjnym oddziaływaniem.

3. Program nauczania wychowania do życia w rodzinie

Program „Wędrując ku dorosłości” autorstwa Teresy Król cechuje zgodność z najnowszą wiedzą i rzetelność. Jest dostosowany do możliwości percepcyjnych uczniów szkoły podstawowej. Realizuje treści programowe zawarte w rozporządzeniu MEN i jest dostosowany do liczby godzin przewidywanych w rocznym planie nauczania.

W szkole podstawowej program zajęć z WDŻ rozłożony jest na pięć lat nauki, począwszy od czwartej, a skończywszy na ósmej klasie. Podzielony jest na 6 działów tematycznych:

• Rodzina

Po zakończeniu cyklu nauki uczeń powinien m.in. znać miejsce rodziny w społeczeństwie, wiedzieć, na czym polegają konkretne funkcje rodziny (np. opiekuńcza, prokreacyjna), umieć wyjaśnić, czego dotyczy rodzinne wychowanie patriotyczne czy moralne, znać rodzinne tradycje. Powinien też rozpoznawać różne typy rodzin (pełna, niepełna), wiedzieć, jak buduje się rodzinne relacje i umieć składać życzenia z okazji ważnych rocznic rodzinnych, a także jak okazać szacunek rodzeństwu, rodzicom i dziadkom oraz docenić ich wkład w życie rodzinne.

 

• Dojrzewanie

Zgodnie z programem uczeń powinien umieć rozpoznać zachodzące w organizmie zmiany fizyczne i psychiczne, rozumieć, czym jest seksualność, płciowość czy cielesność, umieć wyjaśnić, na czym polega identyfikacja z własną płcią i jakie są różnice w rozwoju psychoseksualnym chłopców i dziewcząt. Powinien również znać zagrożenia okresu dojrzewania, takie jak: uzależnienia, pornografia, cyberseks, prostytucja nieletnich, a także umieć wymienić sposoby profilaktyki i przeciwdziałania.

 

• Seksualność człowieka

W tym dziale nacisk położono na wiedzę o płci i seksualności: uczeń powinien znać związane z tym tematem pojęcia, znać różnice między seksem a miłością, wiedzieć, co jest podstawą budowania szczęśliwych i trwałych związków, znać choroby przenoszone drogą płciową i wiedzieć, jak im zapobiegać

 

• Życie jako fundamentalna wartość

Dział ten kładzie nacisk na wszystkie aspekty troski o ludzkie życie od poczęcia aż do naturalnej śmierci. Dlatego uczeń powinien umieć wyjaśnić, dlaczego życie jest wartością, wiedzieć, na czym polega planowanie dzietności rodziny i odpowiedzialne rodzicielstwo. Powinien też wykazywać szacunek dla ludzkiego ciała, znać podstawy higieny i troszczyć się o zdrowie, a także mieć pozytywny stosunek do osób niepełnosprawnych, chorych.

 

• Płodność

Ten dział wymaga od uczniów zrozumienia tego, że płodność to wspólna sprawa kobiet i mężczyzn. Uczeń powinien więc znać sposoby rozpoznawania płodności, problem niepłodności, rodzaje antykoncepcji, sposoby zapłodnienia (również in vitro i naprotechnologii). Powinien też wiedzieć, jakie znaczenie ma nauka w szkole rodzenia i karmienie piersią, a także to, czym jest adopcja i rodziny zastępcze.

 

• Postawy

To dział, który przestawia normy i postawy akceptowane społecznie. Zgodnie z nim uczeń powinien wiedzieć, jakie normy rządzą życiem małżeńskim, dlaczego aktywność seksualna podlega odpowiedzialności moralnej, znać zasady savoir vivre, umieć radzić sobie w sytuacjach stresowych, być asertywnym, a także nauczyć się doceniać wolontariat.

 

4. Metody i formy nauczania

Zaprezentowane w programie metody i techniki nauczania mobilizują uczniów do aktywności, co zwiększa szansę na efektywność zajęć i zainteresowanie uczniów. Zastosowanie metod i technik proponowanych nauczycielowi w tym programie ułatwi uczniom zrozumienie podawanych zagadnień i weryfikację własnych postaw, przemyśleń, zachowań.

5. Pomoce i materiały dydaktyczne

Materiały i pomoce dydaktyczne ułatwiają osiągnięcie zamierzonych celów. Program „Wędrując ku dorosłości” proponuje do lekcji prezentacje multimedialne. Niewątpliwie ułatwią prowadzącemu realizację metod podających (wykład, pogadanka). Percepcja wzrokowa sprzyja ponadto zapamiętaniu istotnych wiadomości. Do lekcji zostały dołączone także filmy edukacyjne, które oprócz przekazywanych informacji urozmaicą i uatrakcyjnią tematykę poruszaną na zajęciach WDŻ. Filmy mają charakter wychowawczy i profilaktyczny.

---

Wychowania do życia w rodzinie - informacja dla rodziców (szkoła branżowa)

1. Zadania szkoły w zakresie realizacji wychowania do życia w rodzinie

Do zadań szkoły w zakresie realizacji wychowania do życia w rodzinie należy w szczególności:

- wspieranie wychowawczej roli rodziny;

- wskazanie norm życia społecznego, pomoc w interioryzacji i ich wspólne przestrzeganie;

- pomoc we właściwym przeżywaniu okresu dojrzewania;

- wzmacnianie procesu identyfikacji z własną płcią;

- kształtowanie hierarchii wartości;

- promowanie integralnej wizji seksualności człowieka;

- tworzenie klimatu dla koleżeństwa, przyjaźni oraz szacunku dla człowieka;

- pomoc w poszukiwaniu odpowiedzi na podstawowe pytania egzystencjalne;

- ukazywanie roli mediów i ich znaczenia dla człowieka i społeczeństwa.

 

        2.    Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka i prokreacją. Umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej, małżeństwa i rodziny.

II. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej. Umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości.

 

III. Uzyskanie przez uczniów lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia. Umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania: Kim jest człowiek? Jakie są jego cele i zadania życiowe? Jaki jest sens życia?

IV. Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych. Przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności, do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie.

V. Znajomość podstawowych zasad postępowania w sferze ludzkiej płciowości i płodności. Kształtowanie postaw prozdrowotnych, prospołecznych i prorodzinnych.

3. Program nauczania wychowania do życia w rodzinie

Program „Wędrując ku dorosłości” autorstwa Teresy Król cechuje zgodność z najnowszą wiedzą i rzetelność. Jest dostosowany do możliwości percepcyjnych uczniów szkoły ponadpodstawowej. Realizuje treści programowe zawarte w rozporządzeniu MEN i jest dostosowany do liczby godzin przewidywanych w rocznym planie nauczania.

W szkole branżowej I stopnia program zajęć z WDŻ rozłożony jest na trzy lata nauki. Podzielony jest na 5 działów tematycznych:

• Rodzina. Role społeczne

Po zakończeniu cyklu nauki uczeń m.in. rozumie, na czym polega wierność, zaufanie i dialog w relacjach międzyludzkich; rozumie, czym jest małżeństwo; określa, czym jest macierzyństwo i ojcostwo, i wie, jak należy przygotować się do pełnienia ról rodzicielskich; wskazuje różnice i podobieństwa między przyjaźnią, zakochaniem, miłością; rozumie znaczenie miłości w życiu człowieka; rozumie znaczenie prawidłowych postaw rodzicielskich dla rozwoju dziecka; określa, czym jest samotne rodzicielstwo; omawia przebieg i higienę ciąży, rozwój prenatalny dziecka; zna i rozumie podłoża konfliktów w rodzinie i określa ich przyczyny; wskazuje sposoby rozwiązywania konfliktów; określa, na czym polega przemoc w rodzinie, w tym wykorzystywanie seksualne; rozumie, na czym polega profilaktyka i zna możliwości uzyskiwania pomocy w tym zakresie;

 

• Komunikacja interpersonalna.

Zgodnie z programem uczeń: dokonuje autoprezentacji; posługuje się różnymi formami komunikowania się; rozumie znaczenie mowy ciała w kontaktach interpersonalnych; potrafi określić podstawowe źródło ludzkich kompleksów i podjąć próbę określenia źródła własnych kompleksów; rozumie zasady przeciwstawiania się wszelkim manipulacjom – niebezpieczeństwom ze strony otoczenia.

 

• Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. Poczucie sensu życia.

Zgodnie z programem uczeń: ma świadomość własnej tożsamości; rozumie potrzebę poznania siebie i kształtowania obrazu własnej osoby; rozumie potrzebę poznania swojego partnera; wyraża szacunek dla siebie i innych; rozumie trudności w osiąganiu tożsamości płciowej, wie, gdzie szukać pomocy; jest tolerancyjny wobec odmienności kulturowych, etnicznych, religijnych, seksualnych; potrafi być krytyczny wobec treści szkodliwych dla młodzieży; jest odpowiedzialny za własny rozwój emocjonalny.

 

• Rozwój psychoseksualny człowieka w kolejnych fazach życia.

Po zakończeniu cyklu nauki uczeń m.in. rozumie, czym jest dojrzewanie: zna, rozumie i akceptuje kryteria dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej; zna problemy okresu dojrzewania i sposoby radzenia sobie z nimi; określa wartości i pojęcia związane z płciowością człowieka: męskość, kobiecość, miłość, rodzina, rodzicielstwo; rozumie, na czym polega komplementarność płci – wzajemne dopełnianie się płci w sferach fizycznej, psychicznej, emocjonalnej i społecznej; zna metody rozpoznawania płodności, metody i środki antykoncepcji oraz sposoby ich działania i zasady doboru; charakteryzuje choroby przenoszone drogą płciową, w tym AIDS, i wie, jak im zapobiegać, zna i rozumie zasady profilaktyki, aspekt społeczny i etyczny; chory na AIDS w rodzinie.

 

• Prawodawstwo dotyczące rodziny.

Zgodnie z programem uczeń: zna organizację poradnictwa młodzieżowego i rodzinnego w Polsce i rozumie, czemu ono służy; zna aspekty prawne zawarcia małżeństwa, separacji, rozwodu; rozumie prawa i obowiązki małżonków i rodziców, omawia prawa dziecka; zna i rozumie obowiązki państwa wobec rodziny; wyjaśnia, na czym polega przemoc i przestępstwa seksualne; wskazuje możliwości ich zapobiegania oraz sposoby obrony; wie, gdzie szukać informacji o ośrodkach pomocy psychologicznej, medycznej i prawnej; rozumie ich znaczenie;

 

4. Metody i formy nauczania

Zaprezentowane w programie metody i techniki nauczania mobilizują uczniów do aktywności, co zwiększa szansę na efektywność zajęć i zainteresowanie uczniów. Zastosowanie metod i technik proponowanych nauczycielowi w tym programie ułatwi uczniom zrozumienie podawanych zagadnień i weryfikację własnych postaw, przemyśleń, zachowań.

5. Pomoce i materiały dydaktyczne

Materiały i pomoce dydaktyczne ułatwiają osiągnięcie zamierzonych celów. Program „Wędrując ku dorosłości” proponuje do lekcji prezentacje multimedialne. Niewątpliwie ułatwią prowadzącemu realizację metod podających (wykład, pogadanka). Percepcja wzrokowa sprzyja ponadto zapamiętaniu istotnych wiadomości. Do lekcji zostały dołączone także filmy edukacyjne, które oprócz przekazywanych informacji urozmaicą i uatrakcyjnią tematykę poruszaną na zajęciach WDŻ. Filmy mają charakter wychowawczy i profilaktyczny.

---